ഇന്ത്യൻ എഞ്ചിനീയറിംഗിന്റെ അഭിമാനസ്തംഭമായി, ലോകം അത്ഭുതത്തോടെ നോക്കുന്ന വിജയഗാഥയാണ് ചെനാബ് പാലം. എന്നാൽ, ഹിമാലയൻ താഴ്‌വരയിൽ തലയുയർത്തി നിൽക്കുന്ന ഈ ഉരുക്ക് വിസ്മയത്തിന്റെ കരുത്തുറ്റ അടിത്തറയ്ക്ക് പിന്നിൽ, പതിനേഴ് വർഷത്തെ തന്റെ വൈദഗ്ധ്യവും അചഞ്ചലമായ അർപ്പണബോധവും സമർപ്പിച്ച ഒരു വനിതാ ശാസ്ത്രജ്ഞയുണ്ട്.
ബെംഗളൂരു ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസിലെ (IISc) റോക്ക് എഞ്ചിനീയറിംഗ് വിദഗ്ദ്ധ, പ്രൊഫസർ ജി. മാധവി ലത. ഹിമാലയൻ വെല്ലുവിളികളെ അതിജീവിച്ച് ചെനാബ് പാലം യാഥാർഥ്യമാക്കിയതിൽ അവരുടെ പങ്ക് നിർണായകമായിരുന്നു. ഇന്ന് നമ്മൾ കേൾക്കുന്നത് ആ പോരാട്ടത്തിന്റെയും ശാസ്ത്രീയ മികവിന്റെയും കഥയാണ്.ജമ്മു കാശ്മീരിലെ ചെനാബ് നദിക്ക് കുറുകെ, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ റെയിൽവേ ആർച്ച് പാലം നിർമ്മിക്കുക എന്നതായിരുന്നു ദൗത്യം. ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായി ഏറെ സങ്കീർണ്ണവും, ഭൂകമ്പ സാധ്യതയുള്ളതും, ചെങ്കുത്തായ പാറക്കെട്ടുകളും ശക്തമായ കാറ്റുമുള്ള ഹിമാലയൻ മേഖലയായിരുന്നു നിർമ്മാണ സ്ഥലം.
അപ്രാപ്യമെന്ന് തോന്നിയ ഈ വെല്ലുവിളികൾക്കിടയിൽ പാലത്തിന്റെ ഘടനാപരമായ ഭദ്രതയും സുസ്ഥിരതയും ഉറപ്പാക്കുക എന്ന ഭാരിച്ച ഉത്തരവാദിത്തവുമായാണ് നോർത്തേൺ റെയിൽവേയും നിർമ്മാണക്കരാറുകാരായ അഫ്‌കോൺസ് ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചറും പ്രൊഫസർ മാധവി ലതയുടെ വൈദഗ്ധ്യം തേടിയത്. പതിനേഴ് വർഷം നീണ്ടുനിന്ന ആ നിർണായക ദൗത്യം അവിടെ തുടങ്ങുകയായിരുന്നു.പ്രൊഫസർ മാധവി ലതയുടെ പ്രധാന ചുമതല, പാലം പണിയുന്ന മലഞ്ചെരിവുകളുടെ സ്ഥിരത ഉറപ്പുവരുത്തുന്നതിലും പാലത്തിന്റെ അടിത്തറ രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുന്നതിലും ശാസ്ത്രീയമായ ഉപദേശങ്ങളും നിർദ്ദേശങ്ങളും നൽകുക എന്നതായിരുന്നു.
എന്നാൽ, നിർമ്മാണം ആരംഭിച്ചപ്പോൾ എഞ്ചിനീയർമാർക്ക് മുന്നിൽ പ്രവചനാതീതമായ പ്രശ്നങ്ങളാണ് ഓരോ ദിവസവും ഉയർന്നുവന്നത്. ആദ്യഘട്ട പഠനങ്ങളിൽ കണ്ടെത്താൻ കഴിയാതിരുന്ന പൊട്ടിപ്പൊളിഞ്ഞ പാറകൾ, നിർമ്മാണത്തിനിടയിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട ഒളിഞ്ഞിരുന്ന ഭീമൻ ഗർത്തങ്ങൾ, ഓരോ അടി മുന്നോട്ട് പോകുമ്പോഴും മാറിക്കൊണ്ടിരുന്ന പാറയുടെ സ്വഭാവം – ഇവയെല്ലാം നിർമ്മാണ പുരോഗതിക്ക് വലിയ തടസ്സങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചു.ഈ അപ്രതീക്ഷിതവും സങ്കീർണ്ണവുമായ വെല്ലുവിളികളെ നേരിടാൻ പ്രൊഫസർ മാധവി ലതയും അവരുടെ ഗവേഷക സംഘവും "ഡിസൈൻ-ആസ്-യു-ഗോ" എന്ന തനതായ ഒരു പ്രവർത്തന ശൈലി ആവിഷ്കരിച്ചു.
ഇതിലൂടെ, ഓരോ നിമിഷവും നിർമ്മാണസ്ഥലത്ത് നിന്ന് ലഭിക്കുന്ന പുതിയ വിവരങ്ങളുടെയും നേരിടുന്ന പ്രതിസന്ധികളുടെയും അടിസ്ഥാനത്തിൽ, പാലത്തിന്റെ രൂപകൽപ്പനയിൽ തത്സമയം ശാസ്ത്രീയമായ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തി, പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് അതിവേഗം പരിഹാരം കണ്ടെത്താൻ കഴിഞ്ഞു. സങ്കീർണ്ണമായ എഞ്ചിനീയറിംഗ് കണക്കുകൂട്ടലുകളും ഡിസൈൻ പരിഷ്കാരങ്ങളും ഈ തന്ത്രത്തിന്റെ വിജയത്തിന് അനിവാര്യമായിരുന്നു.പാറകളിലെ വിള്ളലുകളിലേക്കും ബലക്ഷയമുള്ള ഭാഗങ്ങളിലേക്കും ഉയർന്ന മർദ്ദത്തിൽ സിമന്റ് മിശ്രിതം കുത്തിവെച്ച് അവയെ ബലപ്പെടുത്തുന്ന 'സെമന്റ് ഗ്രൗട്ടിംഗ്' പോലുള്ള അതിനൂതന സാങ്കേതിക വിദ്യകൾക്ക് പ്രൊഫസർ ലതയുടെ ടീം മേൽനോട്ടം വഹിച്ചു.
അതുപോലെ, പാലത്തിന്റെ അടിത്തറയും സമീപത്തെ കൂറ്റൻ പാറക്കെട്ടുകളും ഇളകാതെ പതിറ്റാണ്ടുകളോളം ഉറപ്പിച്ചു നിർത്താൻ പതിനായിരക്കണക്കിന് മീറ്റർ നീളത്തിൽ ഭീമൻ റോക്ക് ആങ്കറുകൾ കൃത്യമായ സ്ഥാനങ്ങളിൽ സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള രൂപകൽപ്പനയും അവരുടെ വൈദഗ്ധ്യത്തിന്റെ ഫലമായിരുന്നു.
ഈ ശാസ്ത്രീയവും കൃത്യവുമായ ഇടപെടലുകളാണ് മണിക്കൂറിൽ 266 കിലോമീറ്റർ വേഗതയിൽ വീശിയടിക്കുന്ന കാറ്റിനെയും ശക്തമായ ഭൂകമ്പങ്ങളെയും വരെ അതിജീവിക്കാൻ ശേഷിയുള്ള അടിത്തറ ചെനാബ് പാലത്തിന് നൽകിയത്.
2005-ലെ പ്രാരംഭ ആസൂത്രണ ഘട്ടം മുതൽ, 2022-ൽ പാലത്തിന്റെ നിർമ്മാണം പൂർത്തിയാക്കി പരീക്ഷണങ്ങൾ വിജയകരമായി നടത്തുന്നതുവരെ, നീണ്ട പതിനേഴ് വർഷക്കാലം പ്രൊഫസർ ജി. മാധവി ലത ഈ സ്വപ്ന പദ്ധതിയുടെ അവിഭാജ്യ ഘടകമായിരുന്നു. ഹിമാലയൻ ഭൂപ്രകൃതി ഉയർത്തിയ ഓരോ ഭൂസാങ്കേതിക വെല്ലുവിളിയെയും അതിജീവിക്കാൻ അവരുടെ അശ്രാന്ത പരിശ്രമവും ആഴത്തിലുള്ള ശാസ്ത്രീയമായ ഉൾക്കാഴ്ചയും പദ്ധതിക്ക് മുതൽക്കൂട്ടായി.
ചെനാബ് പാലം ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള റെയിൽ പാലം എന്നതിനപ്പുറം, ഏകദേശം 120 വർഷക്കാലം ഹിമാലയത്തിലെ കഠിനമായ പ്രകൃതിയെയും കാലാവസ്ഥയെയും ധൈര്യപൂർവ്വം നേരിടാൻ സജ്ജമാണെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തിയത് ഡോ. ലതയുടെ കൂടി ദീർഘവീക്ഷണത്തിന്റെയും സമർപ്പണത്തിന്റെയും വിജയമാണ്.
പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി രാഷ്ട്രത്തിന് സമർപ്പിച്ച ഈ ചെനാബ് പാലം, ജമ്മു കാശ്മീരിലെ റിയാസി ജില്ലയിൽ ബക്കലിനും കൗരിക്കും ഇടയിൽ ചെനാബ് നദിക്ക് കുറുകെയാണ് നിലകൊള്ളുന്നത്. വിഖ്യാതമായ ഈഫൽ ടവറിനെക്കാൾ 35 മീറ്റർ ഉയരത്തിൽ, ഏകദേശം 1486 കോടി രൂപ മുതൽമുടക്കിൽ നിർമ്മിച്ച ഈ പാലം, ഇന്ത്യൻ എഞ്ചിനീയറിംഗിന്റെ കരുത്തും പ്രതിഭയും ലോകത്തിന് മുന്നിൽ ഒരിക്കൽ കൂടി തെളിയിക്കുന്നു.
ചെനാബ് പാലം കേവലം ഉരുക്കിന്റെയും കോൺക്രീറ്റിന്റെയും ഒരു കൂറ്റൻ നിർമ്മിതി മാത്രമല്ല. മറിച്ച്, പ്രൊഫസർ ജി. മാധവി ലതയെപ്പോലുള്ള അനേകം പ്രതിഭകളുടെ ദീർഘവീക്ഷണത്തിന്റെയും, അചഞ്ചലമായ അർപ്പണബോധത്തിന്റെയും, തളരാത്ത പോരാട്ടവീര്യത്തിന്റെയും, ശാസ്ത്രീയ മികവിന്റെയും തിളക്കമാർന്ന പ്രതീകമാണത്.
ഒരു വനിതാ ശാസ്ത്രജ്ഞയുടെ വൈദഗ്ധ്യവും നേതൃത്വപാടവവും എങ്ങനെ ഒരു രാഷ്ട്രത്തിന്റെ അഭിമാന പദ്ധതിക്ക് കരുത്തും ദിശാബോധവും നൽകി വിജയത്തിലെത്തിച്ചു എന്നതിന്റെ ഉദാത്തമായ മാതൃകയാണ് പ്രൊഫസർ മാധവി ലതയും അവർ കരുത്തുപകർന്ന ചെനാബ് പാലവും.
